Mierzenie ciśnienia krwi – przygotowanie do pomiaru ciśnienia krwi

Mierzenie ciśnienia krwi jest koniecznością nie tylko dla osób mających problemy z krążeniem, nie należy mierzyć ciśnienia krwi bezpośrednio po dużym posiłku. Najlepiej odczekać godzinę  dodatkowo warto wziąć pod uwagę inne czynniki wpływające na dokładność pomiaru. Badana osoba nie powinna odczuwać zmęczenia fizycznego czy stresu

• nie można pić kawy i palić papierosów co najmniej 30 minut przed pomiarem ciśnienia
• przed pomiarem wskazany jest kilkuminutowy odpoczynek w pozycji siedzącej z podpartymi plecami, w cichym pomieszczeniu
• ciśnienie krwi należy mierzyć przy normalnej temperaturze ciała. Jeżeli organizm jest wyziębiony lub rozgrzany, warto chwilę odczekać
• pomiar powinien być dokonany w lewej ręce; jeżeli lekarz stwierdzi słabe krążenie w lewej ręce, to mankiet można zapiąć wokół prawego nadgarstka
• pacjent powinien znajdować się w pozycji siedzącej, z podpartymi plecami, kończyna górna powinna być obnażona, bez uciskającej odzieży, biżuterii, zegarka, luźno wsparta ze zgięciem łokciowym na poziomie 4. międzyżebrza. Mankiet powinien znajdować się na wysokości serca, niezależnie od pozycji ciała pacjenta

Pomiar ciśnienia krwi w domu – zasady

To, czy udaje się utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi, najłatwiej skontrolować poprzez samodzielne mierzenie ciśnienia w domu.

1) Zaleca się używanie w pełni automatycznych aparatów posiadających walidację z mankietem zakładanym na ramię.

2) Należy wykonywać po 2 pomiary w kilkuminutowych odstępach, rano i wieczorem, o stałych porach, w równych odstępach czasu (np. 6.00–18.00, 7.00–19.00 itp.). Pomiary powinny być wykonywane bezpośrednio przed przyjęciem leków, a w godzinach porannych przed jedzeniem.

3) Przed założeniem ciśnieniomierza naramiennego naciśnij tętnicę ręki dwoma palcami w odległości ok. 2,5 cm ponad łokciem, po wewnętrznej stronie ręki, aby określić, w którym miejscu tętno jest najsilniejsze. Mankiet ciśnieniomierza naramiennego powinien znajdować się ok. 1,5 cm od łokcia. Ciśnieniomierz nadgarstkowy zakładaj zawsze w ten sposób, aby dłoń była skierowana do góry, a mankiet ciśnieniomierza nadgarstkowego powinien znajdować się w odległości ok. 1,5 cm od dłoni.

4) Mankiety na rzepy mocno ściśnij. Mankiet ciśnieniomierza zarówno nadgarstkowego, jak i naramiennego podczas pomiaru powinien znajdować się na tym samym poziomie co serce.

5) Przed pomiarem odwróć dłoń do góry, usiądź w wyprostowanej pozycji na krześle, weź 5-6 głębokich oddechów i rozluźnij całe ciało.

6) Jeżeli mankiet nie jest na tym samym poziomie co serce lub trudno ci jest utrzymać rękę w bezruchu, to do podparcia ramienia możesz użyć jakiegoś miękkiego przedmiotu, np. zwiniętego ręcznika. Podczas pomiaru nie wolno odchylać się, rozmawiać ani poruszać ręką.

7) Przed kolejnym pomiarem trzeba odczekać około 5 minut.

 

 Idealną normą przyjętą dla ciśnienia skurczowego jest 120. Jeżeli regularnie przekracza 140, mamy nadciśnienie. Jeżeli waha się między 120 a 140, jesteśmy nim zagrożeni. To powód, aby regularnie robić pomiary. Ciśnienie rozkurczowe to siła naporu krwi na tętnice, gdy serce jest w spoczynku, czyli pomiędzy jego uderzeniami. Prawidłowa wartość to 80. Jeżeli zbyt często osiąga wartość 90, można podejrzewać nadciśnienie. Różnica pomiędzy wartościami ciśnienia skurczowego i rozkurczowego nazywana jest amplitudą ciśnienia tętniczego lub ciśnieniem tętna. Prawidłowa powinna wynosić od 30 do 50 mmHg. Wysokie wartości ciśnienia tętna (przekraczające 55 mm Hg) u osób po 65. roku życia są uznawane za czynnik ryzyka wystąpienia zawału serca, udaru mózgu oraz niewydolności nerek.

Podczas mierzenia ciśnienia bada się także puls, czyli liczbę uderzeń serca w ciągu minuty, za optymalną wartość przyjęto 60-70 uderzeń na minutę. Prędkość kurczenia się mięśnia sercowego zależy od maleńkiej jego cząstki, którą jest węzeł zatokowy. Okazuje się, że właśnie puls ma ogromne znaczenie nie tylko dla jakości i długości naszego życia, ale tego, w jaki sposób będziemy – jeśli dojdzie do takiej sytuacji – chorować na serce. Osoby z przyspieszonym pulsem o wiele ciężej przechodzą np. zawał serca, częściej też umierają z tego powodu w porównaniu z osobami, których serce pracuje wolniej

Pomiar ciśnienia tętniczego aparatem sprężynowym

• Przystępując do pomiaru ciśnienia tętniczego aparatem sprężynowym, zakładamy mankiet aparatu na odsłonięte ramię, około 2—3cm powyżej zgięcia łokciowego, tak aby ściśle przylegał do ramienia.
• Po założeniu mankietu wyczuwamy tętno w zgięciu łokciowym i  zaczynamy stopniowo wypełniać mankiet powietrzem za pomocą gumowej gruszki.
• Gdy poczujemy, że tętno w zgięciu łokciowym zanika, dopompowujemy nieco powietrza, tak by ciśnienie w mankiecie wzrosło o dalsze 20 mm Hg.
• Następnie przykładamy słuchawkę w miejscu, w którym wyczuwaliśmy tętno i zaczynamy bardzo powoli wypuszczać powietrze z mankietu, odkręcając zawór gumowej gruszki.
• W momencie, gdy w słuchawkach usłyszymy pierwsze stuknięcia, możemy odczytać na skali wartość ciśnienia skurczowego.
• Moment, w którym przestajemy je słyszeć, odpowiada wartości ciśnienia rozkurczowego.

Metoda ta jest dokładna, ale jej wynik zależy od umiejętności badającego.

Pomiar ciśnienia tętniczego za pomocą sfigmomanometru elektronicznego

Pomiar ciśnienia tętniczego za pomocą sfigmomanometru elektronicznego jest prostszy i ogranicza się zwykle do prawidłowego założenia mankietu oraz naciśnięcia przycisku na aparacie – gotowy wynik pomiaru jest wyświetlany na ekranie.

Pomiar ciśnienia tętniczego za pomocą ciśnieniomierza nadgarstkowego

Choć istnieją aparaty mierzące ciśnienie na nadgarstku, jedynie kilka ich modeli cechuje się wystarczającą dokładnością. Używając ciśnieniomierza nadgarstkowego należy pamiętać o trzymaniu badanego nadgarstka na poziomie serca – najłatwiej po prostu przyłożyć nadgarstek z aparatem do przedniej powierzchni klatki piersiowej na poziomie serca.

Warto wiedzieć

Niezwykle ważny jest też sposób mierzenia ciśnienia tętniczego i rodzaj aparatu używanego do badania. Jeżeli pomiar jest wykonany aparatem z mankietem naramiennym, a badający ciśnienie zbyt mocno uciśnie słuchawką tętnicę ramienną, to ciśnienie rozkurczowe będzie niższe od faktycznego.

Przy aparatach automatycznych w zasadzie mierzone jest tylko ciśnienie skurczowe, a rozkurczowe jest wyliczane według specjalnego wzoru i dlatego pomiar nie zawsze jest miarodajny. Niedokładny będzie też pomiar u osób z zaburzeniami rytmu oraz wtedy, gdy baterie w aparacie są na wyczerpaniu. Niezależnie jednak od przyczyny istnienia znacznych różnic między ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym każda taka sytuacja wymaga wykonania podstawowych badań laboratoryjnych oraz EKG, które mogą być podstawą do zmiany sposobu leczenia nadciśnienia tętniczego.