Choroby nowotworowe u seniorów rozwijają się zazwyczaj wolniej, ale są tak samo groźne. Poza tym, im jesteśmy starsi, tym większe zagrożenie chorobami nowotworowymi. Według statystyk medycznych osoby powyżej 65. roku życia stanowią ok. 60% chorych na nowotwory w Europie oraz w Ameryce Północnej, a w czasie najbliższych 30 lat liczba ta najprawdopodobniej wzrośnie o 10%.

Choroby nowotworowe u seniorów są częściej diagnozowane niż w młodszej populacji – statystyki są nieubłagane – ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową gwałtownie wzrasta po 65. roku życia. U osób w wieku 70-75 lat nowotwory rozpoznaje się 100 razy częściej niż u osób dwudziestoletnich. Choroby nowotworowe u seniorów rozwijają się wolniej niż u osób młodych, ale nie oznacza to, że są mniej groźne. Większość chorób nowotworowych rozwija się przez kilka lub kilkanaście lat nie dając żadnych objawów. Ale problemem jest i to, że złe samopoczucie pojawiające się u seniora często jest kojarzone z chorobami przewlekłymi, na które cierpi. Poza tym, chociaż większość lekarzy wie, że podeszły wiek sprzyja tej grupie chorób, starszym pacjentom nazbyt często odmawia się skierowań na badania przesiewowe np. cytologię. Zdarza się to kobietom, które w przeszłości miały usuniętą macicę.

Najczęstsze nowotwory u seniorów

Do najczęściej rozpoznawanych u seniorów nowotworów należą:

  1. Rak płuca– ok. 30% chorych stanowią osoby powyżej 60. roku życia, najczęściej rozpoznawany w wieku 60-70 lat
  2. Rak sutka u kobiet– wzrost zachorowań po 50. roku życia, czterokrotnie częściej rozpoznawany w wieku 60-79 lat
  3. Rak żołądka, rak trzustki, rak jelit (głównie jelita grubego) – gwałtowny wzrost zachorowań po 80. roku życia
  4. Rak gruczołu krokowego– stwierdzany u co czwartego mężczyzny po 70. roku życia
  5. Rak nerki, rak pęcherza moczowego– wzrost zachorowań po 60. roku życia, częściej u mężczyzn
  6. Rak narządów rodnych u kobiet (rak macicy, rak jajników, rak sromu) – wzrost zachorowań po 50. roku życia
  7. Szpiczak mnogi(plasmocytoma) najczęściej rozpoznawalny po 50 roku życia
  8. Przewlekła białaczka limfocytowa– rozwija się zazwyczaj u osób po 60. roku życia

U seniorów znacznie częściej występują też nowotwory skóry, z wyjątkiem czerniaka.

Nowotwory u seniorów – objawy

Objawy kliniczne chorób nowotworowych u seniorów, podobnie jak innych schorzeń, nie różnią się od tych występujących u osób młodszych, inna jednak jest ich ekspresja. Często przebieg dolegliwości jest „niepełnoobrazowy”, zwłaszcza gdy występuje wielochorobowość i polipragmazja, powodując wzajemne nakładanie się objawów.

Charakterystyczną cechą w wieku podeszłym jest występowanie niewydolności mózgowej, jako jednej z pierwszych reakcji toczących się stanów chorobowych.

Jeżeli u starszej osoby dostrzegamy zmiany w postaci zaburzeń zachowania czy „zmiany charakteru”, zaburzenia urojeniowe, problemy z pamięcią czy zaburzenia emocjonalne (np. obniżenie nastroju, spadek aktywności), to należy wykluczyć chorobę somatyczną.

Objawem, który może, ale nie musi być objawem choroby jest nieplanowane chudnięcie. Może być ono procesem fizjologicznym i mieć związek np. z przebudową mięśni, czyli zmniejszeniem się ilości włókien mięśniowych na rzecz tkanki tłuszczowej.

Profilaktyka nowotworów – jak uniknąć raka

W profilaktyce raka duże znaczenie ma zdrowe odżywianie i właściwy tryb życia. Właściwa dieta, aktywność fizyczna, ograniczenie alkoholu i rzucenie palenia pomogą ci uniknąć chorób nowotworowych. Koniecznie korzystaj z badań profilaktycznych – wczesne wykrycie raka zwiększa szanse na wyleczenie

Jak uniknąć zachorowania na nowotwory i inne choroby cywilizacyjne

  1. Ruszaj się – wystarczy codzienny półgodzinny spacer szybkim krokiem.
  2.  Unikaj życia w przewlekłym stresie, nie bierz udziału w „wyścigu szczurów”.
  3.  Nie pal.
  4.  Ogranicz alkohol.
  5.  Trzymaj wagę:
    – stosuj na co dzień dietę śródziemnomorską
    – ogranicz do niezbędnego minimum spożywanie tłuszczów i słodyczy
    – jedz więcej ryb, owoców i warzyw
    – ogranicz spożywanie mięsa (szczególnie czerwonego mięsa) do kilku razy w tygodniu
    – jedz mniej produktów konserwowanych
    – żywność przechowuj w lodówce zgodnie z terminem przydatności do spożycia.
  1. Opalaj się z umiarem, stosuj kremy z filtrami, nie korzystaj z solarium.
  2.  Zaszczep się przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby (żółtaczka!).
  3.   Chroń się przed przenoszeniem wirusów i bakterii chorobotwórczych. 
  4.  Staraj się wyleczyć wszystkie stany zapalne w organizmie.
  5.  Jeśli w twojej rodzinie występowały nowotwory, przebadaj się w poradni genetycznej.

Profilaktyka raka: badania

Przy każdej wizycie proś swego lekarza o dokładne zbadanie piersi, jąder  per rectum oraz o skierowanie na proste badania dodatkowe:

  • morfologię krwi, OB, rozszerzone badania biochemiczne
  • zdjęcia rtg klatki piersiowej (koniecznie w dwóch projekcjach: PA + boczne)
  • USG jamy brzusznej
  • marker PSA u zdrowych mężczyzn powyżej 50. roku życia co 1-2 lata
  • test na krew utajoną w kale po 50. roku życia co 1-2 lata
  • badanie ginekologiczne – raz w roku.

Wykaż czujność onkologiczną

Korzystaj z bezpłatnych przesiewowych badań profilaktycznych:

  • cytologia – u kobiet w wieku 25-59 lat, co 3 lata
  • mammmografia – u kobiet w wieku 50-69 lat, co 2 lata
  • kolonoskopia – wszyscy w wieku 50-65 lat, co 10 lat, oraz osoby w wieku 40-65 lat bez objawów raka jelita grubego, które miały w rodzinie przynajmniej jednego krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego

Objawy choroby nowotworowej